بعد از کشف این نوشیدنی لذیذ در سال 2737 قبل از میلاد این نوشیدنی به یکی از محبوب ترین نوشیدنیها در سراسر جهان شده است.
امروزه چای در سراسر جهان ، در درجه اول در آسیا و آفریقا کشت می شود اما با این وجود بیش از 60 کشور به صورت تجاری چای را تولید میکنند.
1-چین
چین زادگاه فرهنگ چای و نوشیدن چای در دنیا است. این کشور برای چندین دهه جایگاه اول را در تولید و عرضه چای به خود اختصاص داده است. حجم تولید سالانه چای آن در سال جاری به بیش از 2 میلیون تن می رسد. بازارهای صادراتی چای چینی بیشتر در اروپا، آمریکا و آسیا بزرگ است.
چین با ویژگی های آب و هوایی معتدل و پایدار، شرایط ایده آلی برای کشت گیاهان چای دارد. برند های معروف چینی در چای میتوان به Lapsang Souchong ، Keemun و Green Gun Barut نام برد.
2-هند
هند دومین کشور بزرگ تولیدکننده چای در دنیا است. هند به عنوان همسایه چین، با تولید حدود 1 میلیون تن در سال 2022 به عنوان دومین کشور بزرگ تولیدکننده چای در جهان شناخته شده است.
انگلیسی ها محصول چای را برای بار اول در سال 1824 به هند معرفی کردند تا با انحصار تولید چای همسایه چین رقابت کند. این در حالی است که با وجود یک میلیارد مصرف کننده چای در داخل، بیش از نیمی از تولید چای در این کشور برای مصرف داخلی است که بزرگترین ایالت هند در تولید چای آسام است.
3-کنیا
کنیا تنها کشور آفریقایی در فهرست 10 کشور برتر تولیدکننده چای در جهان قرار دارد.این کشور در سال 2022 بیشتر از 400هزار تن چای تولید میکند و بزرگترین صادر کننده چای سیاه در جهان است.
با توجه به کشت برگ چای، تخمین زده شده که بیش از 500.000 کشاورز کنیایی در مقیاس کوچک در سرتاسر کشور چای کشت می کنند که حدود 236.000 هکتار است. گیاهان چای در مناطق معروف، از جمله Kericho، تپه های Nyambene و Nandi توزیع شده است.
4-سریلانکا
در ادامه معرفی بزرگترین تولیدکنندگان چای جهان دوباره به آسیا میرسیم، چیزی در حدود 300،000 تن از تولید سالیانه جهان، که تقریباً حدود 17٪ کل تولید چای جهان می باشد که در کوه های مرکزی این کشور رشد می کند. از معروفترین انواع چای این کشور میتوان به چای دیمبولا ، کنیلورث، اووا اشاره نمود که درمنطقه ای به نام سیلان کشت می شوند.
سریلانکا در بین کشورهای برتر تولیدکننده چای در جهان، به چای سیلان معروف است. سریلانکا به خاطر “چای سیلان” خود که در عطر، طعم و حتی دم کردن بی نظیر است، مشهور شده. این کشور با بیش از 340 هزار تن در سال 2022 در رتبه چهارم فهرست برتر قرار داده شده است . به ویژه، تولید چای سریلانکا 2 درصد از تولید ناخالص داخلی (GDP) این کشور را در سال جاری تشکیل می دهد.
وقتی در سریلانکا در مورد چای صحبت می شود، مردم از ارتدکس (چای چیده شده با دست) صحبت می کنند زیرا این کشور بزرگترین صادر کننده این نوع چای در جهان است.
اکثر مزارع چای در Sabaragamuwa، Nuwara-Eliya، Dimbula، Ruhuna، Uva، Uda Pussellawa و Kandy با 200000 هکتار زمین چای قرار دارند.ای مزارع چای در تپه جنوبی سریلانکا جای گرفته اند که جذابیتهای بیشماری دارد: کوههای پوشیده از آبشار و مناظر خیرهکننده که قطارها از میان شهرهای استعماری قدیمی و تودههای روستایی عبور می کنند.
انگلیسی ها در تلاش برای رقابت با تولید چای چین،این محصول را در سال 1867 در کشور سریلانکا پرورش دادند که باعث شد از آن زمان این کشور برخی از بهترین چای های تک ریشه در جهان را تولید کند.
یکی از بزرگترین تولید کنندگان چای در سریلانکا میتوان به شرکت اکبر با نام تجاری Akbar brothers اشاره کرد.که از سال 1993 به صورت متوالی عنوان بزرگترین صادرکننده چای سیلان در سریلانکا به خود اختصاص داده است.
بازارهای صادراتی چای سریلانکا در چند سال گذشته تقریباً روند ثابتی داشته است. در این روند کشورهای عراق، امارات، ترکیه و روسیه معمولاً در بین کشورهای اول این فهرست قرار دارند و سهم بازار ایران که زمانی اولین واردکننده چای از سریلانکا محسوب میشد با کاهش همراه بوده و مانند سال گذشته در جایگاه پنجم قرار گرفت.
5-ویتنام
ویتنام یکی از بزرگترین تامین کنندگان چای سیاه، چای سبز و چای لوتوس (نیلوفر آبی) است.این کشور بیش از 200 هزار تن چای تولید کرد و بازارهای چای ویتنامی از جمله آسیا, آفریقا, خاورمیانه و آمریکا گسترده و دائما در حال گسترش هستند.
ویتنام به خاطر چای لوتوس یا نیلوفر آبی معروف است، که از بستن برگهای چای سبز به گل نیلوفر آبی تهیه میشود و آن را در طول شب میگذارند تا برگها عطر گل را بگیرند. چای لوتوس دارای عطر، طعم و فرهنگ منحصر به فرد این گل ملی است که در سراسر کشور یافت می شود.
مزارع چای در ویتنام بیشتر در استان های شمالی مانند ها جیانگ، تای نگوین، فو تو و مناطق مرتفع مانند لام دونگ واقع شده است.
6-ترکیه
ترکیه در سال 2022 حدود حدود 200 هزار تن تولید چای داشت که این کشور را در ششم فهرست برتر قرار داد.ترکیه حدودا 84000هکتار مزرعه چای در شمال شرقی منطقه دریای سیاه دارد . این مزارع در استان های ریزه، استان ترابزون، استان آرتوین، استان گیرسون و استان اردو واقع شده است. استان ریزه سهم 66 درصدی از تولید چای ترکیه دارد.
7-اندونزی
اندونزی در کنار ویتنام در جنوب شرق آسیا یکی از 10 کشور برتر تولید کننده چای است. تولید این کشور در سال 2022 چیزی در حدود 150 هزار تن است. بیشتر چای تولید شدهی اندونزی چای سیاه و چای سبز (گونه های هندی آسام) است .
مزارع آنها در Wonosari و در شرق جاوا واقع شده است. اندونزی دارای بیش از 110000 هکتار مزرعه چای در سراسر کشورش است.
8-ژاپن
چای های ژاپن بیشتر به علت تشریفاتی بودن معروف است. جالب است که بدانید چای از اهمیت فرهنگی زیادی در ژاپن برخوردار است و با اختلاف محبوب ترین نوشیدنی آنها به شمار می رود. تا جایی که حتی برای چای مراسم و جشن برگزار می کنند.
چای در کشور ژاپن از اوایل قرن 6 توسط راهبان بودایی وارد شد و از آنجایی که کشور ژاپن مراسم مذهبی متنوعی را برگزار می کرد و چای نیز سازگاری ویژه ای با این مراسم ها داشت به سرعت در این کشور محبوب و گسترش پیدا کرد.
برجسته ترین چای این کشور سبز شامل سنچای سبز و ماچای سبز است. امسال مجموع چای تولید شده در ژاپن 90 هزار تن است .
ژاپن دارای 43000 هکتار زمین چای است که بیشتر این مزارع در استان های شیزوکا، استان کاگوشیما، استان میه، استان میازاکی، استان شهری کیوتو است .
9- ایران
ایران تنها کشور خاورمیانه در این لیست است. اولین بار چای به عنوان یک نوشیدنی دلچسب در قرن پانزدهم به ایران راه یافت. ایران به علت وجود جاده ابریشم جز اولین کشورهایی در جهان به حساب می آید که چای در آن رواج پیدا کرد.
اما با این حال تا سال 1899 طول کشید تا شاهزاده محمد میرزا بوته های چای را از کشور هند به شهر لاهیجان وارد کند و کشت چای به طور رسمی در ایران شروع شود. اولین کارخانه مدرن چای در ایران سال 1934 تأسیس شد.
در حال حاضر حدود 18000 هکتار زمین چای در ایران وجود دارد کل حجم تولید چای آن در سال 2022 تقریباً 84000 تن بود.
10-آرژانتین
این کشور بزرگ ترین تامین کننده چای در قاره آمریکا است. آمریکای جنوبی بیشتر به تولید قهوه مشهور است اما در این بین کشور آرژانتین با تولید تقریبا 70.000 تن چای توانسته است رتبه دهم جهان را به خود اختصاص بدهد.
تولید اصلی آرژانتین در درجه اول انواع چای سیاه با منشا هندی می باشد. وقتی دولت آرژانتین شروع به ترغیب کشاورزان به آزمایش انواع محصولات کشاورزی برای تولید کرد، چای یکی از پراستقبال ترین گزینه ها شد.
بیشترین چای های کشت شده در آرژانتین چای سیاه و سبز و چای هیبرید(اگ رز مدرن) است که عمدتاً در استان های Misiones، Corrientes، Formosa، Chaco و Tucuman کشت می شوند. آرژانتین با نزدیک به 40000 هکتار زمین چای یکی از تامین کنندگان مهم چای در قاره آمریکا است.