تاریخچه پیدایش و کشت و تولید چای در ایران

تاریخچه پیدایش و کشت و تولید چای در ایران

ورود گیاه چای به ایران در ابتدا به عنوان دارو انجام گرفته و بعدها مصرف آن گسترش یافته و به دلیل افزایش مصرف چای برخی از بازرگانان ایرانی را که دست اندر کار تجارت آن بودند ، به فکر انداخت که به کشت و تولید چای در ایران یپردازند .
نخستین کسی که به این کار اقدام نمود ، حاج محمد حسین اصفهانی بود . او در سال 1302 هجری قمری در زمان ناصرالدین شاه بذر چای را از چین به ایران آورد . حاج محمد حسین در اصفهان به کشت چای پرداخت ، اما به این کار توفیق نیافت . در گزارش ها و مقالاتی که درباره بررسی های توسعه اقتصادی و صنعتی وزارت اقتصاد در سال 1349 منتشر شده است ، نامساعد بودن آب و هوای اصفهان و مخالفت های داخلی عل این ناکامی دانسته شده است . به هر حال کشت چای در کشور قبل از سال 1280 هجری شمسی رواج نداشت و ایرانیان قدیم به جای چای، قهوه می نوشیدند ، به همین دلیل چای خانه های سنتی امروز همان نام سنتی خود یعنی قهوه خانه را حفظ کرده اند . در سال 1280 هجری شمسی از طرف دولت وقت ایران به شاهزاده حاج محمد میرزا کاشف السلطنه چای کار که در آن ژنرال کنسول ایران در هند بود ماموریت داده شد تا چگونگی کشت و کار چای سازی را بیاموزد.

مرحوم چایکار پس از مدت ها کار و تلاش روی مزارع چای در هند موفق شد اصول و فنون چای کاری را بیاموزد ، پس از آن با موافقت دولت هند دو هزار نهال را به ایران آورد بعد از مدت ها تحقیق بهترین محل کشت آن در شهرستان لاهیجان شناخت . پس از آن مرحوم چایکاری با مشتقات زیاد قطعه زمینی به مساحت حدود شش جریب در لاهیجان و مقداری در تنکابن یافت و شروع به کشت چای در این دو قطعه اراضی کرد که خوشبختانه از آنها چای معطری بدست آمد .